Home > Lippenbeer

Lippenberen (Melursus ursinus) worden ook wel ‘umbrella species‘ genoemd: diersoorten die een belangrijke rol spelen voor het ecosysteem. Ze worden tegenwoordig als Kwetsbaar aangemerkt door de IUCN. De belangrijkste reden voor de voortdurende achteruitgang van de populatie is de verkleining en fragmentatie van leefgebied als gevolg van groeiende menselijke druk. Dit heeft verlies van genetische variatie tot gevolg, en dus functionele connectiviteit tussen populaties. Indien dit in hetzelfde tempo doorgaat, zullen er alleen nog groepen geïsoleerde populaties Lippenberen met een zeer lage genetische diversiteit overblijven, met een hoog risico op inteelt tot gevolg, wat uiteindelijk tot uitsterven zal leiden.

Een eerdere studie van Thatte et al. (2019) benadrukte de negatieve impact van menselijke activiteiten, nederzettingen en infrastructuur op de functionele connectiviteit van Lippenberen. Een andere studie van Dutta et al. (2015) benadrukte ook het belang van corridors voor Lippenberen in het Satpura-Maikal-landschap in India. In dit huidige project wil het team de genetische diversiteit, de genenstroom en de populatiestructuur in het westelijke deel van Maharashtra onderzoeken, dat drie beschermde gebieden zal omvatten; Melghat Tiger Reserve, Yawal Wildlife Sanctuary en Gautala Wildlife Sanctuary. Er is informatie beschikbaar om deze gebieden met elkaar te verbinden via corridors op basis van de verspreiding van tijgers, maar geen van de studies is uitgevoerd om de functionele connectiviteit in deze regio te identificeren.

Deze studie, die sinds 2024 wordt gefinancierd door Bears in Mind en de IBA, onderzoekt het effect van landschapskenmerken op functionele connectiviteit tussen populaties Lippenberen in het Melghat-landschap, India.

De diversiteit aan darmmicroben van Aziatische beren is nauwelijks bestudeerd; de meeste onderzoeken zijn uitgevoerd op bruine beren en andere Europese en Amerikaanse beersoorten. Het doel van dit onderzoeksproject van het Wildlife and Conservation Biology (WCB) Research Lab is om de diversiteit aan darmmicroben van wilde en in gevangenschap levende Lippenberen te bestuderen, om zo de diversiteit te begrijpen en te vergelijken.

Microbioom biologie is een relatief onderbestudeerd onderwerp in de biologie, maar het is veelbelovend, met name van belang in het begrijpen van de effecten van habitatdegradatie en beschikbaarheid van voedingsstoffen voor beren. De bevindingen zullen helpen om o.a. dierentuinen over de hele wereld waar de Lippenberen worden gehouden, alsmede de State Forest Department te helpen om de status van wilde beren en hun seizoensgebonden voedingsbehoeften te begrijpen.

De mestmonsters van wilde beren worden verzameld in het Jessore Wildlife Sanctuary, in de staat Gujarat – India, dat bekend staat om de hoge dichtheid van Lippenberen in India. De monsters van in gevangenschap levende beren zullen worden verzameld in verschillende dierentuinen en berenopvangcentra in India. Verse uitwerpselen worden verzameld in een steriele containers met een zoutoplossing en de isolatie van microben wordt uitgevoerd met conventionele microbiologische methoden. Verdere identificatie wordt gedaan met behulp van de Vitek-2 compact, een geautomatiseerd identificatiesysteem dat wordt gebruikt voor microbiële identificatie. Genotypische analyse zal worden uitgevoerd met behulp van 16s rRNA-analyse door Sanger-sequencing, gevolgd door data-analyse met behulp van BLASTN.

Lippenberen (Melursus ursinus) komen verspreid voor in de laaglanden van Nepal. Ondanks dat de soort gecategoriseerd is als Kwetsbaar door de IUCN, krijgt deze beersoort nog steeds niet voldoende aandacht mbt de bescherming ervan. Lippenberen spelen een belangrijke rol in de natuur, bijvoorbeeld bij het in balans houden van ecosystemen door schadelijke insecten te consumeren.

Het doel van deze studie door het Environment Protection and Study Centre (ENPROSC) is om het gebrek aan kennis & informatie over lippenberen aan te pakken, waarbij de nadruk ligt op gebieden met een hoge berenpopulatie, maar waar onvoldoende onderzoek plaatsvindt. Om gegevens uit het veld te verzamelen, zal er binnen een bosgebied een raster van 2×2 vierkante kilometer worden aangelegd. Er zullen 30 cameravalopstellingen worden gekozen met behulp van een rasterindeling, gedurende 15 dagen. Deze techniek zal drie keer herhaald worden in verschillende grids, wat resulteert in een totale dekking van 120 grids voor de cameravallen in het studiegebied. Daarnaast zal er een enquête met specifieke vragen worden uitgevoerd in Lamahi, Rapti, Rajpur en Gadhawa. Verdere analyse zal worden uitgevoerd met behulp van geschikte modellen en technieken.

De verwachte resultaten van het project omvatten een inhoudelijk basisrapport, inzicht in de conflictstatus tussen mens en beer en een beheerplan voor het behoud van de lippenbeer. Dit project probeert kennislacunes te overbruggen, biedt nieuwe inzichten buiten de beschermde gebieden en draagt bij aan het algehele ecologische welzijn van het studiegebied. Bears in Mind heeft financieel bijgedragen in het project.

De status van Lippenberen (Melursus ursinus) buiten de beschermde gebieden in Nepal is onduidelijk. Dit nieuwe project, ondersteund door Bears in Mind sinds 2023, heeft tot doel om voor het eerst de verspreiding van Lippenberen, hun leefgebied en de bedreigingen voor natuurbehoud te onderzoeken in een kritieke corridor van de provincie Lumbini.

Gegevens over sporen van beren, inbeslagnames van berenhuiden en gal, en zeer recent de vangst van een berenwelp door locals als vergelding voor een conflict, duiden op een bedreigde status van de populatie Lippenberen. Daarom probeert het team met dit project de barrières voor de bescherming van Lippenberen te doorbreken door specifieke onderzoeks- en natuurbeschermingsactiviteiten te initiëren met behulp van cameravallen, sporenonderzoeken en evaluaties van bedreigingen voor leefgebied en natuurbescherming.

Het project wil ook bewustzijn creëren en het monitoren en beschermen van beren stimuleren door middel van gemeenschapsactiviteiten. De resultaten van het project zullen waardevol zijn voor de planning van natuurbescherming en ontwikkeling op lokaal niveau en voor het formuleren van een nationale strategie en actieplan voor het behoud van beren voor Nepal.

Het leefgebied van de Lippenbeer (Melursus ursinus) wordt steeds verder versnipperd op het Indiase subcontinent. Meer dan 85% van de populatie Lippenberen komt voor in India, waar de populaties steeds meer in het nauw komen zoals versnippering van leefgebieden, achteruitgang in kwaliteit van leefgebieden en conflicten tussen mensen en Lippenberen. Terwijl beschermd habitat van Lippenberen goed wordt bestudeerd, is er in leefgebied van deze beren in onbeschermde delen van het land ernstig gebrek aan informatie en onderzoek. Het is erg belangrijk om de status van de populatie en verspreiding van deze soort in niet-beschermde gebieden te begrijpen voor beschermingsmaatregelen.

Eerdere studies tonen ook aan dat de meeste aanvallen van Lippenberen plaatsvinden in de niet-beschermde gebieden en in de dorpen aan de rand van bossen. Het huidige onderzoek, uitgevoerd door WCB Lab, Department of Life Sciences, Hemchandracharya North Gujarat University, heeft tot doel de kwaliteit van het habitat, de verspreiding van Lippenberen en conflicten tussen mens en beer te bestuderen in niet-beschermde gebieden van de staat Gujarat, in West-India.

Bears in Mind ondersteunt het onderzoek van WCB Lab in India sinds 2022.

ZOO werkt aan natuurbeschermingseducatie in dierentuinen, musea en op scholen. Het laatste educatie project van ZOO Outreach dat door Bears in Mind financieel ondersteund is, betrof een handleiding voor docenten op scholen en educatieve medewerkers van dierentuinen (2008 – 2009). Dit lespakket bestaat uit allerlei educatieve spelletjes, T-shirts, maskers, stickers en posters. Uiteraard zit er een informatiepakket bij, dat uitleg geeft over de bedreigingen waaraan de Bruine beer, de Lippenbeer, de Aziatische zwarte beer en de Maleise beer blootstaan. India is het enige land op de wereld waar vier verschillende soorten beren voorkomen in het wild!

Het belang van educatie
ZOO Outreach is zeer vooruitstrevend in educatie over beren. Bears in Mind onderstreept het belang van educatie om te komen tot optimale bescherming van de beren. Daarom steunt Bears in Mind ZOO als sinds 2004 met het educatiewerk in India.

India telde in 2000s ongeveer 600 dansberen. In 2009 werd de laatste dansbeer van de straat gehaald en opgevangen door Wildlife SOS. Deze organisatie vangt echter niet alleen beren op, maar werkt ook aan preventieve maatregelen. Bears in Mind biedt Wildlife SOS financiële ondersteuning.

Wildlife SOS heeft altijd een grondige werkwijze gehad. Zodra een melding over een dansbeer binnenkwam, gingen medewerkers direct naar de aangewezen plek. De beer werd vervolgens in beslag genomen en de eigenaar ingerekend. Vervolgens kwam, in samenwerking met de Indiase overheid, een sociaal hulp traject op gang. De beer was vaak namelijk de enige bron van inkomsten van een hele familie. Zodra deze werd weggehaald, was de kans groot dat een familielid weer een nieuwe beer kocht. Wildlife SOS verbrak deze vicieuze cirkel door de familie te helpen bij het ontwikkelen van een alternatieve inkomstenbron. De eigenaar van de beer kreeg 50.000 roepies ter compensatie van de beer, zijn kinderen konden naar school en hij kreeg hulp bij het ontwikkelen van een alternatieve bron van bestaan: taxi chauffeur, kapsalon, winkeltje. Daarnaast kreeg de ‘oudste’ (chief) van de familie de opdracht ervoor te zorgen dat familieleden niet dezelfde fout begingen. Deze aanpak werkte. Er zijn geen dansberen meer in India.

Het doel van Karuna Society for Animals and Nature is om een eerste opvang te bieden aan beren (en andere wilde dieren) die worden gered uit noodlottige situaties. De organisatie houdt nauw contact met de overheid en de grotere opvangcentra. Zodra er elders plek is, verhuist de beer naar een definitieve locatie om daar van een echt bereleven te kunnen genieten. Bears in Mind heeft de Karuna Society for Animals and Nature in 2009 geholpen met de opvang van vier jonge ex-dansberen. Helaas konden deze jonge Lippenberen niet meer terug naar het wild, omdat ze te intensief en voor een té lange periode contact hebben gehad met mensen.

www.BearAlert.org

Het beer in nood meldpunt Bear Alert is door Bears in Mind in het leven geroepen om de vele gevallen van berenmisbruik over de wereld te registreren en hier efficiënt mee om te gaan, om zoveel mogelijk beren te helpen. Het meldpunt is ook gecreëerd omdat er diverse organisaties werken aan het redden van dieren (en beren) in nood en het verbeteren van het welzijn van dieren in gevangenschap. Als een centrale database waar relevante partijen toegang toe kunnen krijgen.

Het werkt als volgt. Iemand ziet een beer in een kleine kooi in een dierentuin of naast een restaurant, in een circus of als dansbeer op straat. Wat kun je doen aan dit dierenleed? Meldt het op BearAlert.org door een speciaal formulier in te vullen. Vervolgens komt er een melding binnen bij Bears in Mind van een ‘beer in nood’. Hiermee gaan we aan de slag. We kijken of de beer bekend is bij ons, of er eerder meldingen over zijn gemaakt en wat de laatste stand van zaken is. Vervolgens wordt er gekeken op welke wijze de situatie van de beer kan worden verbeterd. Veelal geven we advies om het berenverblijf te verbeteren, door bijvoorbeeld het aanbrengen van een vijver en schuilmogelijkheden of het verbeteren van het dieet. In sommige gevallen wordt een beer in beslag genomen en in een opvangcentrum of dierentuin geplaatst. Helaas zijn er veel meer beren die geholpen moeten worden, dan dat er opvangplekken zijn. Om het gebrek aan opvanglocaties voor beren deels op te kunnen lossen, blijft Bears in Mind zich samen met haar buitenlandse partnerorganisaties inzetten voor de bouw van nieuwe opvanglocaties of verblijven in dierentuinen.

Voorbeeld: Libanon

In Libanon sloot een verwaarloosde dierentuin haar deuren, mede dankzij de druk van NGO Animals Lebanon. De dieren in het park leefden onder zeer slechte omstandigheden. Gelukkig kon Animals Lebanon de meeste dieren herplaatsen. Voor enkele dieren, waaronder de twee bruine beren kon geen opvangplek gevonden worden. Na een intensieve zoekactie is het Bears in Mind, samen met de Turkse overheid en de Universiteit van Bursa, gelukt een geschikte opvang voor de beren in Turkije te vinden. De reddingsactie die volgde was succesvol en de beren konden in korte tijd van hun nieuwe beerwaardige bestaan gaan genieten.