Lippenberen (Melursus ursinus) worden ook wel ‘umbrella species‘ genoemd: diersoorten die een belangrijke rol spelen voor het ecosysteem. Ze worden tegenwoordig als Kwetsbaar aangemerkt door de IUCN. De belangrijkste reden voor de voortdurende achteruitgang van de populatie is de verkleining en fragmentatie van leefgebied als gevolg van groeiende menselijke druk. Dit heeft verlies van genetische variatie tot gevolg, en dus functionele connectiviteit tussen populaties. Indien dit in hetzelfde tempo doorgaat, zullen er alleen nog groepen geïsoleerde populaties Lippenberen met een zeer lage genetische diversiteit overblijven, met een hoog risico op inteelt tot gevolg, wat uiteindelijk tot uitsterven zal leiden.
Een eerdere studie van Thatte et al. (2019) benadrukte de negatieve impact van menselijke activiteiten, nederzettingen en infrastructuur op de functionele connectiviteit van Lippenberen. Een andere studie van Dutta et al. (2015) benadrukte ook het belang van corridors voor Lippenberen in het Satpura-Maikal-landschap in India. In dit huidige project wil het team de genetische diversiteit, de genenstroom en de populatiestructuur in het westelijke deel van Maharashtra onderzoeken, dat drie beschermde gebieden zal omvatten; Melghat Tiger Reserve, Yawal Wildlife Sanctuary en Gautala Wildlife Sanctuary. Er is informatie beschikbaar om deze gebieden met elkaar te verbinden via corridors op basis van de verspreiding van tijgers, maar geen van de studies is uitgevoerd om de functionele connectiviteit in deze regio te identificeren.
Deze studie, die sinds 2024 wordt gefinancierd door Bears in Mind en de IBA, onderzoekt het effect van landschapskenmerken op functionele connectiviteit tussen populaties Lippenberen in het Melghat-landschap, India.
De Aziatische zwarte beer (Ursus thibetanus) is één van de iconische diersoorten in Pakistan, die in het bergachtige ecosysteem van het Raj-gebergte (HMR) leeft. In het grootste deel van zijn historische verspreidingsgebied in Pakistan zijn ze inmiddels uitgeroeid. De populatie neemt verder af en het verspreidingsgebied van deze soort krimpt door verlies en versnippering van leefgebied in. In verschillende valleien in de regio is de soort met lokaal uitsterven bedreigd. Beren worden geconfronteerd met de steeds groter wordende menselijke bevolking en infrastructuur, stroperij voor de handel in lichaamsdelen (voor medicijnen) en concurrentie met een steeds grotere veestapel om beperkt voedsel.
Extreme weersomstandigheden, moeilijk terrein en politieke onrust maken wetenschappelijk onderzoek in het leefgebied van deze beren in Pakistan een enorme uitdaging. Dit betekent dat basis informatie over het verspreidingsgebied van de soort nog steeds nauwelijks of anekdotisch is. Gebrek aan dit soort informatie zorgt er weer voor dat provinciale bestuurders en natuurbeschermingsorganisaties hun programma’s en beheersplannen niet goed op de berenpopulaties kunnen aansluiten.
Dit project van het Wildlife Ecology Lab van de Universiteit van Haripur (dat sinds 2024 financieel wordt ondersteund door Bears in Mind) heeft tot doel informatielacunes, verspreidingspatronen, populatiedynamiek, mens-beer conflicten en interacties over verlies van vee en gewasschade op te vullen en belangrijke beschermde gebieden te identificeren. De moderne gegevensverzameling en analytische benaderingen zullen worden toegepast om een wetenschappelijke database van beren in HMR op te bouwen. Bewustmakingscampagnes met lokale gemeenschappen en training van rangers worden ook gefaciliteerd tijdens de projectactiviteiten.
De diversiteit aan darmmicroben van Aziatische beren is nauwelijks bestudeerd; de meeste onderzoeken zijn uitgevoerd op bruine beren en andere Europese en Amerikaanse beersoorten. Het doel van dit onderzoeksproject van het Wildlife and Conservation Biology (WCB) Research Lab is om de diversiteit aan darmmicroben van wilde en in gevangenschap levende Lippenberen te bestuderen, om zo de diversiteit te begrijpen en te vergelijken.
Microbioom biologie is een relatief onderbestudeerd onderwerp in de biologie, maar het is veelbelovend, met name van belang in het begrijpen van de effecten van habitatdegradatie en beschikbaarheid van voedingsstoffen voor beren. De bevindingen zullen helpen om o.a. dierentuinen over de hele wereld waar de Lippenberen worden gehouden, alsmede de State Forest Department te helpen om de status van wilde beren en hun seizoensgebonden voedingsbehoeften te begrijpen.
De mestmonsters van wilde beren worden verzameld in het Jessore Wildlife Sanctuary, in de staat Gujarat – India, dat bekend staat om de hoge dichtheid van Lippenberen in India. De monsters van in gevangenschap levende beren zullen worden verzameld in verschillende dierentuinen en berenopvangcentra in India. Verse uitwerpselen worden verzameld in een steriele containers met een zoutoplossing en de isolatie van microben wordt uitgevoerd met conventionele microbiologische methoden. Verdere identificatie wordt gedaan met behulp van de Vitek-2 compact, een geautomatiseerd identificatiesysteem dat wordt gebruikt voor microbiële identificatie. Genotypische analyse zal worden uitgevoerd met behulp van 16s rRNA-analyse door Sanger-sequencing, gevolgd door data-analyse met behulp van BLASTN.
Natuurbeschermingsmaatregelen in Bangladesh zijn voornamelijk gericht op grote charismatische diersoorten in de Sundarbans, zoals Bengaalse tijgers (Panthera tigris tigris). Buiten de Sundarbans is er nauwelijks aandacht voor (en onderzoek gedaan naar) de ecologie, lokale perceptie en mens-dier conflictbeheersing voor soorten als de Aziatische zwarte beren (Ursus thibetanus) en Maleise beren (Helarctos malayanus) in het zuidoosten van het land. Hier leven soorten in het Chittagong Hills Tract (CHT), een belangrijk gebied bestaande uit primair bosgebied en bewerkte landbouwgronden.
Aziatische zwarte beren en Maleise beren leven zij-aan-zij in het CHT, maar er is tot op heden geen onderzoek gedaan naar bijvoorbeeld de foerageerecologie en interactie tussen deze beersoorten. Incidenten tussen mens en beer suggereren dat verlies en versnippering van geschikt leefgebied (bossen) en vermindering van natuurlijk voedsel de kans op conflicten hebben vergroot, aangezien beide beersoorten regelmatig gecultiveerde gebieden bezoeken. Dit resulteert met regelmaat in het doden van de betreffende beren. Het gebrek aan systematisch onderzoek en gerichte inspanningen voor het behoud van beren in het algemeen, in combinatie met de onophoudelijke trend van verlies van leefgebied en stroperij, vormt een aanzienlijk risico op lokale uitsterving. Bovendien vergroot het gebrek aan kennis over beren bij de lokale gemeenschappen de uitdagingen bij het implementeren van effectieve beschermingsstrategieën.
Er is dus dringend behoefte aan uitgebreid onderzoek en beschermingsinitiatieven gericht op beren in de CHT-regio, om lokale uitsterving te voorkomen en het samenleven tussen beren en mensen te bevorderen.
Het doel van het project is om kennis over de verspreiding van beren en het gebruik van leefgebieden in een door de mens gedomineerd landschap te vergroten, en de lokale gemeenschappen te betrekken bij het leggen van een basis voor een langlopend berenbeschermingsprogramma in de regio.
Criminelen gebruiken ons land om op grote schaal streng verboden handel te drijven in traditionele Chinese medicijnen (TCM) waar bedreigde dieren en planten in worden verwerkt. Dat toont een onderzoek aan van vier organisaties. De Nederlandse stichtingen SPOTS, IUCN NL, Bears in Mind en ELI (een internationale autoriteit die onderzoek doet naar criminele netwerken achter illegale handel in wildlife) begonnen in 2021 met hun geheime onderzoek, dat leidde tot schokkende bevindingen. Deze werden in 2023 overgedragen aan de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA). Zij startten een vervolgonderzoek en recent vonden er huiszoekingen, inbeslagnames en een arrestatie plaats. Het onderzoek loopt nog.
Inspecteurs van NVWA doorzoeken een grote hoeveelheid aan TCM producten (c) NVWA
Onderzoek SPOTS, IUCN NL, ELI en Bears in Mind
Illegale handel in wilde dieren is een zeer lucratieve en groeiende vorm van georganiseerde misdaad. Toch blijft deze vorm van criminaliteit veelal onderbelicht. Het was de reden voor SPOTS, IUCN NL, Earth League International (ELI) en Bears in Mind om een onderzoek te starten naar deze illegale handel in Nederland en de EU. De focus van het onderzoek lag op de handel in bedreigde diersoorten die gebruikt worden als ingrediënt voor traditionele Chinese medicijnen (TCM). Een specifiek gedeelte van TCM gebruikt bedreigde planten en lichaamsdelen van wilde dieren als ingrediënt. Door die vraag komen verschillende bedreigde diersoorten onder nog meer onder druk te staan. De bekendste voorbeelden daarvan zijn de neushoorn, het schubdier (pangolin) en de tijger.
Meer en meer wordt in TCM producten gewerkt met zogenaamde vervangende dieren. Zo worden luipaarden, leeuwen, sneeuwluipaarden en jaguars gebruikt als vervanger van de tijger en de Afrikaanse pangolin als vervanger van de (uitstervende) pangolin in Azië. Het zorgt voor een toenemende druk op vele al met uitsterven bedreigde dieren en planten.
In 2021 werd gestart met het onderzoek welke zich richtte op Nederland en de EU. Zoals gezegd; de bevindingen waren schokkend.
Nederland spil in illegale handel voor TCM
Uit het door ELI verrichte onderzoek, komt naar voren dat Nederland een belangrijke doorvoer, – alsook bestemmingsmarkt is voor TCM-producten die ingrediënten bevatten van bedreigde planten- en diersoorten waarin niet gehandeld mag worden en dus illegaal zijn. Het Nederlandse criminele netwerk dat uit het onderzoek naar voren kwam, wordt ervan verdacht deze uit China te hebben geïmporteerd, de materialen te hebben gebruikt om illegale TCM-producten te maken en deze vervolgens binnen Nederland en andere EU-landen te hebben gedistribueerd. Deze illegale TCM-producten bevatten verboden ingrediënten zoals schubben van het schubdier, hoorn van neushoorn en tijgerbotten.
De illegale TCM-producten worden hierbij vaak samen met legale producten vervoerd, zodat het voor opsporingsdiensten moeilijker is om ze te identificeren. Uit het onderzoek blijkt verder dat dit criminele netwerk eveneens betrokken is bij andere vormen van zware criminaliteit zoals het witwassen van geld en drugshandel en in het verleden mensensmokkel.
Belt and Road Initiative
Uit ELI’s onderzoek kwam verder naar voren dat de illegale producten veelal per trein worden geëxporteerd naar de EU vanuit China. Deze treinroute is onderdeel van de zogenaamde Belt and Road Initiative van China; een ontwikkelingsstrategie van China waarbij het land handelsnetwerken aanlegt over de hele wereld. Door de aanleg van infrastructuren in landen met grote biodiversiteit, wordt ook de illegale handel in bedreigde planten en dieren gemakkelijker. Dit is bijvoorbeeld te zien in de illegale handel van jaguars. Met een toenemende invloed van China in Zuid-Amerika, is de illegale handel in dit dier explosief gegroeid. Jaguar lichaamsdelen worden in TCM gebruikt ter vervanging van de tijger.
Deze illegale handel leidt niet alleen tot een afname van de biodiversiteit en het nog verder onder druk zetten van al bedreigde planten en diersoorten. Het leidt ook tot enorme zoönotische risico’s. De COVID-19 pandemie met wereldwijd meer dan drie miljoen doden en een miljardenschade aan economieën, is zeer waarschijnlijk begonnen op een wildlife markt in China. Deze markt stond bekend om de verkoop van wilde dieren waaronder veel dieren die gewild zijn in een gedeelte van TCM zoals vleermuizen en pangolins (schubdieren).
Oproep aan de politiek – neem wildlife crime serieus!
Uit het onderzoek komt naar voren dat er achter de illegale handel in dieren en planten grootschalige, internationale criminele netwerken schuilgaan die zich ook bezighouden met andere vormen van zware criminaliteit zoals het witwassen van geld en drugshandel. Nederland kan een belangrijke rol spelen bij het bestrijden van wildlife crime en het oprollen van deze criminele netwerken. Nederland is een belangrijke schakel in de illegale handel, zo bleek ook uit het onderzoek.
Volgens de vier organisaties is het van het grootste belang dat de politiek meer gaat inzetten op structurele aandacht voor wildlife criminaliteit. Daarbij is ook specifieke aandacht nodig voor de rol die TCM speelt binnen deze vorm van misdaad. Zij doen een dringende oproep aan de politiek om meer middelen beschikbaar te stellen, zowel mankracht als financiële middelen. Ze roepen de NL regering ook op om dit onderwerp te agenderen bij internationale overleggen die gaan over Biodiversiteit en bij instanties zoals de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Ook de oprichting van een wildlife unit die geheel gespecialiseerd is in de aanpak van illegale handel in bedreigde soorten, behoort tot de aanbevelingen die gedaan worden in het onderzoeksrapport van de organisaties. Meer aandacht is nodig, aldus de betrokkenen, omdat het de verwachting is dat wildlife crime de komende jaren flink zal blijven groeien.
Verwachte groei van traditionele medicijnen
Volgens de WHO worden traditionele medicijnen door zo’n 60% van de wereldbevolking gebruikt en zijn ze, aldus de WHO, voor veel mensen de enige toegang tot medische zorg. De WHO ziet een enorme potentie in traditionele medicijnen. De vier organisaties zijn daarom van mening dat het essentieel is dat de WHO zich uitspreekt tegen het gebruik van bedreigde dieren en planten in traditionele medicijnen.
Ook de Chinese overheid zet sterk in op de uitbreiding van het gebruik van TCM en heeft dit opgenomen in hun vijfjarenplannen. Hierdoor is het de verwachting dat de (illegale) handel in bedreigde dieren en planten alleen maar zal toenemen. Naar verwachting zal de geschatte waarde van TCM zal in 2030 ongeveer 1 biljoen dollar zijn.
Het hele (Engelstalige) onderzoeksrapport met daarin de aanbevelingen is via deze link te lezen.
Photo header: Britta Jaschinski/ IUCN NL
Biologen zijn belast met de enorme uitdaging: het beschermen van de natuur in een veranderende, door mensen gedomineerde wereld. Ze wenden zich tot nieuwe slimme technologieën om de natuur beter te begrijpen en trends te volgen.
Herkenningssoftware onwikkeld door onderzoeker Melanie Clapham
Dit nieuwe project, gefinancierd door Bears in Mind en uitgevoerd door een inheemse non-profitorganisatie genaamd Nanwakolas Council Society (NCS), werkt met deze middelen en bevordert de bescherming van beren door middel van geautomatiseerde visuele identificatie, gekoppeld aan onderzoek naar bruine beren en monitoring met behulp van inheemse kennis. Het team gebruikte eerder machine learning (AI) om software te ontwikkelen die individuele bruine beren in afbeeldingen identificeert met behulp van gezichtsherkenning. Het team is nu van plan deze software toe te passen om essentiële kennis te genereren voor het behoud van landschappen en beren. Het team werkt samen met Indigenous Guardian-programma’s van zes First Nations gemeenschappen, waarbij lokale kennis wordt gecombineerd met wetenschappelijke gegevens over individuele beren. Hierdoor wordt nieuwe ecologische kennis en een nieuwe onderzoeksmethode voor het monitoren van wilde dieren ontwikkeld.
De aanpak van het team en de open source-software zullen een reproduceerbare techniek opleveren die kan worden toegepast op andere berensoorten wereldwijd. De resultaten zullen rechtstreeks van invloed zijn op het beheer en de bescherming van bruine beren in het Southern Great Bear Rainforest – het grootste aaneengesloten gebied van gematigd kustregenwoud ter wereld, en daarom van significate internationale betekenis.
Alle afbeeldingen die hier worden gebruikt, zijn (c) BearID Project
Beren worden individueel herkent mbv AI (c) BearID project
Lippenberen (Melursus ursinus) komen verspreid voor in de laaglanden van Nepal. Ondanks dat de soort gecategoriseerd is als Kwetsbaar door de IUCN, krijgt deze beersoort nog steeds niet voldoende aandacht mbt de bescherming ervan. Lippenberen spelen een belangrijke rol in de natuur, bijvoorbeeld bij het in balans houden van ecosystemen door schadelijke insecten te consumeren.
Het doel van deze studie door het Environment Protection and Study Centre (ENPROSC) is om het gebrek aan kennis & informatie over lippenberen aan te pakken, waarbij de nadruk ligt op gebieden met een hoge berenpopulatie, maar waar onvoldoende onderzoek plaatsvindt. Om gegevens uit het veld te verzamelen, zal er binnen een bosgebied een raster van 2×2 vierkante kilometer worden aangelegd. Er zullen 30 cameravalopstellingen worden gekozen met behulp van een rasterindeling, gedurende 15 dagen. Deze techniek zal drie keer herhaald worden in verschillende grids, wat resulteert in een totale dekking van 120 grids voor de cameravallen in het studiegebied. Daarnaast zal er een enquête met specifieke vragen worden uitgevoerd in Lamahi, Rapti, Rajpur en Gadhawa. Verdere analyse zal worden uitgevoerd met behulp van geschikte modellen en technieken.
De verwachte resultaten van het project omvatten een inhoudelijk basisrapport, inzicht in de conflictstatus tussen mens en beer en een beheerplan voor het behoud van de lippenbeer. Dit project probeert kennislacunes te overbruggen, biedt nieuwe inzichten buiten de beschermde gebieden en draagt bij aan het algehele ecologische welzijn van het studiegebied. Bears in Mind heeft financieel bijgedragen in het project.
De populatie bruine beren (Ursus arctos) in het Midden-Oosten is een van de zeldzaamste, meest bedreigde en minst bekende onder de grote carnivoren. Door sommige onderzoekers (U. a. syriacus of Syrische bruine beer) beschouwd als een unieke ondersoort, wordt deze populatie door de IUCN geclassificeerd als Bedreigd. In Irak wordt de bruine beer over het hoofd gezien als het gaat om onderzoek en natuurbehoud, ondanks aanzienlijke bedreigingen als gevolg van illegale jacht, vernietiging en fragmentatie van leefgebieden, conflicten tussen mens en dier, en vele jaren van militaire activiteiten in de laatst overgebleven leefgebieden langs de grens met Irak, Turkije, Syrië en Iran.
Dit project uitgevoerd door Leopards Beyond Borders en sinds 2024 financieel ondersteund door Bears in Mind, heeft tot doel de beschermingsbehoeften van de bruine berenpopulatie in Iraaks Koerdistan aan te pakken via twee kerndoelen. In de eerste plaats heeft het tot doel zogenaamde citizen-science gegevens te verzamelen voor een gedegen analyse van de verspreiding van de bruine beer en de populatiestatus in een belangrijk gebied om: a) een geschikt leefgebied voor de beer in het studiegebied bij de overheid aan te bevelen, en b) prioriteitsgebieden voor beren te identificeren, gerelateerde conflictbeperkende maatregelen. Ten tweede heeft het tot doel een alomvattende bewustmakingscampagne uit te voeren die gericht is op het belang van de bruine beer als kernsoort en op het mobiliseren van publieke steun voor het behoud ervan.
Qara-Dagh (c) Hana Raza
De afgelopen jaren heeft West-Nepal te maken gehad met een toenemend en buitensporig conflict tussen mens en dier, dat resulteerde in het doden van bijvoorbeeld beren als vergeldingsmaatregelen. Basisinformatie over conflicten, status en verspreiding van beren in het algemeen, ontbreken voor het ontwerpen van maatregelen voor de bescherming van beren en het beperken van conflicten.
Deze studie, sinds 2023 ondersteund door Bears in Mind, zal de status en ernst van de conflicten tussen de Aziatische zwarte beer (Ursus thibetanus laniger) – en mensen beoordelen en vooral een populatieonderzoek uitvoeren in Rara National Park, Nepal. Het onderzoek zal worden uitgevoerd naar aanleiding van een enquête en een vragenlijstonderzoek om de bezettings- en habitatbeïnvloedende variabelen te beoordelen, evenals de perceptie van mensen in het conflictgebied.
De studie zal eveneens de nadruk leggen op het natuurbeschermingsprogramma in coördinatie met lokale gemeenschappen en scholen, gelegen in de nabijheid van het berenhabitat, met als doel het verminderen van mens-beerconflicten, het vergroten van het bewustzijn van de gemeenschap over het belang van veiligheidsmaatregelen voor beren, en het bewustzijn van de juridische status met betrekking tot stroperij en jacht op beren.
Beren zijn gewild voor gebruik in traditionele medicijnen, voor consumptie en als huisdier. Indonesië, een bekend epicentrum van de illegale handel in wilde dieren en planten, kent een bloeiende handel in beren, maar er is nog maar heel weinig bekend over de huidige status van deze handel. Dit gebrek aan informatie vormt een obstakel voor natuurbeschermingsacties en belemmert de inspanningen om deze illegale handel te beëindigen en uiteindelijk beren in het wild beter te beschermen.
Het begrijpen van de drijvende krachten achter deze handel, de herkomst van de beren en andere relevante dynamieken is essentieel voor het ontwikkelen van een strategie om deze misdaad tegen te gaan. Het onderzoeken van juridische afschrikmiddelen, zoals inbeslagnames en straffen, is ook essentieel om de handhavingsinspanningen beter te ondersteunen en beleidsbeslissingen te onderbouwen. Hoewel er enig werk is verricht om deze informatie te verzamelen en samen te stellen, ontbreken belangrijke gegevenscomponenten of zijn ze verouderd, wat de inspanningen voor natuurbescherming belemmert.
Met financiële steun van Bears in Mind wil het team van Monitor Conservation Research Society (kort: Monitor) deze gaten in de kennis opvullen en de resulterende informatie gebruiken om effectieve handhavingsinspanningen te ondersteunen, het nationale beleid te versterken en de inspanningen voor natuurbehoud in Indonesië te katalyseren om beren beter te beschermen tegen de illegale handel in wilde dieren.
