Home > Natuurbescherming

Lippenberen (Melursus ursinus) komen verspreid voor in de laaglanden van Nepal. Ondanks dat de soort gecategoriseerd is als Kwetsbaar door de IUCN, krijgt deze beersoort nog steeds niet voldoende aandacht mbt de bescherming ervan. Lippenberen spelen een belangrijke rol in de natuur, bijvoorbeeld bij het in balans houden van ecosystemen door schadelijke insecten te consumeren.

Het doel van deze studie door het Environment Protection and Study Centre (ENPROSC) is om het gebrek aan kennis & informatie over lippenberen aan te pakken, waarbij de nadruk ligt op gebieden met een hoge berenpopulatie, maar waar onvoldoende onderzoek plaatsvindt. Om gegevens uit het veld te verzamelen, zal er binnen een bosgebied een raster van 2×2 vierkante kilometer worden aangelegd. Er zullen 30 cameravalopstellingen worden gekozen met behulp van een rasterindeling, gedurende 15 dagen. Deze techniek zal drie keer herhaald worden in verschillende grids, wat resulteert in een totale dekking van 120 grids voor de cameravallen in het studiegebied. Daarnaast zal er een enquête met specifieke vragen worden uitgevoerd in Lamahi, Rapti, Rajpur en Gadhawa. Verdere analyse zal worden uitgevoerd met behulp van geschikte modellen en technieken.

De verwachte resultaten van het project omvatten een inhoudelijk basisrapport, inzicht in de conflictstatus tussen mens en beer en een beheerplan voor het behoud van de lippenbeer. Dit project probeert kennislacunes te overbruggen, biedt nieuwe inzichten buiten de beschermde gebieden en draagt bij aan het algehele ecologische welzijn van het studiegebied. Bears in Mind heeft financieel bijgedragen in het project.

De populatie bruine beren (Ursus arctos) in het Midden-Oosten is een van de zeldzaamste, meest bedreigde en minst bekende onder de grote carnivoren. Door sommige onderzoekers (U. a. syriacus of Syrische bruine beer) beschouwd als een unieke ondersoort, wordt deze populatie door de IUCN geclassificeerd als Bedreigd. In Irak wordt de bruine beer over het hoofd gezien als het gaat om onderzoek en natuurbehoud, ondanks aanzienlijke bedreigingen als gevolg van illegale jacht, vernietiging en fragmentatie van leefgebieden, conflicten tussen mens en dier, en vele jaren van militaire activiteiten in de laatst overgebleven leefgebieden langs de grens met Irak, Turkije, Syrië en Iran.

Dit project uitgevoerd door Leopards Beyond Borders en sinds 2024 financieel ondersteund door Bears in Mind, heeft tot doel de beschermingsbehoeften van de bruine berenpopulatie in Iraaks Koerdistan aan te pakken via twee kerndoelen. In de eerste plaats heeft het tot doel zogenaamde citizen-science gegevens te verzamelen voor een gedegen analyse van de verspreiding van de bruine beer en de populatiestatus in een belangrijk gebied om: a) een geschikt leefgebied voor de beer in het studiegebied bij de overheid aan te bevelen, en b) prioriteitsgebieden voor beren te identificeren, gerelateerde conflictbeperkende maatregelen. Ten tweede heeft het tot doel een alomvattende bewustmakingscampagne uit te voeren die gericht is op het belang van de bruine beer als kernsoort en op het mobiliseren van publieke steun voor het behoud ervan.

Qara-Dagh (c) Hana Raza

De afgelopen jaren heeft West-Nepal te maken gehad met een toenemend en buitensporig conflict tussen mens en dier, dat resulteerde in het doden van bijvoorbeeld beren als vergeldingsmaatregelen. Basisinformatie over conflicten, status en verspreiding van beren in het algemeen, ontbreken voor het ontwerpen van maatregelen voor de bescherming van beren en het beperken van conflicten.

Deze studie, sinds 2023 ondersteund door Bears in Mind, zal de status en ernst van de conflicten tussen de Aziatische zwarte beer (Ursus thibetanus laniger) – en mensen beoordelen en vooral een populatieonderzoek uitvoeren in Rara National Park, Nepal. Het onderzoek zal worden uitgevoerd naar aanleiding van een enquête en een vragenlijstonderzoek om de bezettings- en habitatbeïnvloedende variabelen te beoordelen, evenals de perceptie van mensen in het conflictgebied.

De studie zal eveneens de nadruk leggen op het natuurbeschermingsprogramma in coördinatie met lokale gemeenschappen en scholen, gelegen in de nabijheid van het berenhabitat, met als doel het verminderen van mens-beerconflicten, het vergroten van het bewustzijn van de gemeenschap over het belang van veiligheidsmaatregelen voor beren, en het bewustzijn van de juridische status met betrekking tot stroperij en jacht op beren.

Beren zijn gewild voor gebruik in traditionele medicijnen, voor consumptie en als huisdier. Indonesië, een bekend epicentrum van de illegale handel in wilde dieren en planten, kent een bloeiende handel in beren, maar er is nog maar heel weinig bekend over de huidige status van deze handel. Dit gebrek aan informatie vormt een obstakel voor natuurbeschermingsacties en belemmert de inspanningen om deze illegale handel te beëindigen en uiteindelijk beren in het wild beter te beschermen.

Het begrijpen van de drijvende krachten achter deze handel, de herkomst van de beren en andere relevante dynamieken is essentieel voor het ontwikkelen van een strategie om deze misdaad tegen te gaan. Het onderzoeken van juridische afschrikmiddelen, zoals inbeslagnames en straffen, is ook essentieel om de handhavingsinspanningen beter te ondersteunen en beleidsbeslissingen te onderbouwen. Hoewel er enig werk is verricht om deze informatie te verzamelen en samen te stellen, ontbreken belangrijke gegevenscomponenten of zijn ze verouderd, wat de inspanningen voor natuurbescherming belemmert.

Met financiële steun van Bears in Mind wil het team van Monitor Conservation Research Society (kort: Monitor) deze gaten in de kennis opvullen en de resulterende informatie gebruiken om effectieve handhavingsinspanningen te ondersteunen, het nationale beleid te versterken en de inspanningen voor natuurbehoud in Indonesië te katalyseren om beren beter te beschermen tegen de illegale handel in wilde dieren.

De status van Lippenberen (Melursus ursinus) buiten de beschermde gebieden in Nepal is onduidelijk. Dit nieuwe project, ondersteund door Bears in Mind sinds 2023, heeft tot doel om voor het eerst de verspreiding van Lippenberen, hun leefgebied en de bedreigingen voor natuurbehoud te onderzoeken in een kritieke corridor van de provincie Lumbini.

Gegevens over sporen van beren, inbeslagnames van berenhuiden en gal, en zeer recent de vangst van een berenwelp door locals als vergelding voor een conflict, duiden op een bedreigde status van de populatie Lippenberen. Daarom probeert het team met dit project de barrières voor de bescherming van Lippenberen te doorbreken door specifieke onderzoeks- en natuurbeschermingsactiviteiten te initiëren met behulp van cameravallen, sporenonderzoeken en evaluaties van bedreigingen voor leefgebied en natuurbescherming.

Het project wil ook bewustzijn creëren en het monitoren en beschermen van beren stimuleren door middel van gemeenschapsactiviteiten. De resultaten van het project zullen waardevol zijn voor de planning van natuurbescherming en ontwikkeling op lokaal niveau en voor het formuleren van een nationale strategie en actieplan voor het behoud van beren voor Nepal.

De illegale handel in wilde dieren en planten is een opkomende bedreiging voor het behoud van de biodiversiteit. Het is het meest prominent aanwezig in ontwikkelingslanden met een beperkte capaciteit om illegale handel aan te pakken en legale duurzame handelsregulering te reguleren. Beren worden voornamelijk gestroopt en verhandeld vanwege hun galblaas, die wordt gebruikt voor de behandeling van verschillende medische aandoeningen die verband houden met medicinale tradities. Bijvoorbeeld ter behandeling van diverse ziektes van de Shoka-stam in India. Of in Traditionele Chinese Medicijnen, waar een uitgebreide illegale handel naar China het gebruik ervan stimuleert om galstenen, leverproblemen, koorts, hartziekten en oogirritatie te behandelen. Maar bijvoorbeeld ook in de traditionele Ayurveda en Tibetaanse geneeskrachtige tradities.

Na het sterk toenemende gebruik van berengal en de klinisch bewezen behandeling van leverziekten als gevolg van de aanwezigheid van ursodeoxycholzuur (ursodiol), begon het commercieel houden van beren voor berengal in de jaren tachtig. De bedreigde Aziatische zwarte beren (Ursus thibetanus), Maleise beren (Helarctos malayanus) maar ook bruine beren, worden bij voorkeur gekweekt voor gal. Dit komt vaker voor in China, waar het gebruik van berengal van in gevangenschap levende beren legaal is (hoewel het illegaal is gal van wilde beren te gebruiken).

Nepal ligt tussen India en China in, de twee grootste consumenten van traditionele medicijnen (bijvoorbeeld traditionele Chinese medicijnen in China; Ayurveda in India). Nepal heeft ook consumenten van traditionele medicijnen, waaronder Amchi, ook wel Tibetaanse medicijnbeoefenaars genoemd, Nepalese volksgeneesmiddelen en Ayurveda; en hebben het historische gebruik van delen van beren als remedie voor verschillende aandoeningen gedocumenteerd. Uit een recent onderzoek blijkt dat Nepal een doorvoerland is voor de handel in berengal van India naar China, terwijl er aanwijzingen zijn dat Nepal zowel een doorvoer- als een bronland is.

In dit licht ondersteunt Bears in Mind sinds 2023 dit project van Greenhood Nepal om de omvang van de handel in Nepal te onderzoeken en welke maatregelen genomen moeten worden om het behoud van beren te garanderen, en om mogelijke hiaten bloot te leggen.

Foto’s (c) Greenhood Nepal

Onderzoek naar de populatiestatus van de Brilbeer (Tremarctos ornatus) is in Colombia ontwikkeld door gebruik te maken van schattingen van de bezettingsgraad en de dichtheid in zeer gefragmenteerde gebieden van relatief lage kwaliteit. Het is noodzakelijk om deze populatieonderzoeken in gebieden met hoge connectiviteit uit te voeren, om meer inzicht te krijgen hoe de populatiedynamiek is, wat van essentieel belang is voor het behoud en het beheer van wilde dieren. Dit biedt ook de meest directe maatregelen om problemen aan te pakken en omdat populatietrends het mogelijk maken de belangrijkste factoren voor de levensvatbaarheid van diersoorten op de lange termijn te identificeren. Een Population Viability Analysis (PVA) kan helpen bij het identificeren van de belangrijkste aspecten met betrekking tot de groei van een populatie, en de daaruit voortvloeiende modellen kunnen worden gebruikt voor het evalueren van de effecten van beheerstrategieën om de meest effectieve beschermingsmaatregelen voor een bepaalde populatie of soort te identificeren, evenals verdere onderzoeksbehoeften.

Deze studie, die sinds 2023 door Bears in Mind wordt ondersteund, heeft tot doel de levensvatbaarheid van de Andesberenpopulatie in de Guacharos-Puracé Biological Conservation Corridor PNR in Zuid-Huila in Colombia te bepalen, met deelname van monitoringgroepen uit de lokale gemeenschap.

Gobi-beren (Ursus arctos gobiensis) zijn endemisch in het zuidwesten van Mongolië, waar nog maar slechts 31 beren rondlopen. De populatie bestaat voornamelijk uit mannetjes en is beperkt tot een gebied van ongeveer 23.600 km2, altijd in de buurt van waterbronnen. Ze hebben een extreem lage genetische diversiteit.

Om deze uiterst kwetsbare populatie te behouden, zijn meer ecologische studies nodig, zoals het identificeren van het dieet, verschuivingen in het dieet in de verschillende gebieden, en het identificeren van concurrentie met andere diersoorten om mogelijk de beperkende factoren van de populatie te kunnen begrijpen. In barre omgevingen met schaarse voedselbronnen, zoals de Gobi-woestijn, is het samenleven van carnivoren afhankelijk van de beschikbaarheid van voedsel.

Onderzoekers uit Mongolië en de VS zullen proberen belangrijke onderzoeksvragen te beantwoorden:

1) Concurreren deze soorten rechtstreeks om voedselbronnen, of leven ze naast elkaar?

2) Hoe veranderd het dieet per seizoen voor Gobi-beren en de andere carnivoren?

3) Zijn er verschillen in geslacht en individueel dieet voor Gobi-beren en andere carnivoren?

Deze studie, die sinds 2023 door Bears in Mind wordt ondersteund, zal deze vragen helpen beantwoorden en zal belangrijke ecologische basisgegevens opleveren en ook direct relevant zijn voor het beheer en de bescherming van Gobi-beren.

Conflicten tussen mensen en roofdieren komen veel voor in Georgië, maar zijn bijzonder ernstig in- en rond beschermde gebieden. Hierdoor stijgt de negatieve houding van de lokale bevolking ten opzichte van roofdieren en gaat soms zelfs over in vijandigheid tegen natuurbehoud in zijn algemeenheid, waardoor de effectiviteit van de beschermde gebieden wordt ondermijnd. Veehouders klagen vaak over het feit dat het management van bijvoorbeeld het Borjomi-Kharagauli National Park (BKNP) geen wapens in het park toestaat, terwijl ze geen alternatieve manieren bieden om hun vee te beschermen tegen grote roofdieren als beer of wolf. Of om de verliezen te compenseren. Volgens de ervaring van NACRES hebben compensatieregelingen, evenals verbeterde methoden om vee te houden, een aanzienlijk potentieel om conflicten te verminderen en de effectiviteit van natuurbescherming in deze gebieden te vergroten.

Het doel van dit door Bears in Mind ondersteunde project is het verminderen van conflicten tussen mens en roofdier in BKNP door actieve betrokkenheid bij lokale ‘stakeholders’ en de introductie van innovatieve, op de gemeenschap gebaseerde verzekerings-/compensatieregelingen. Dit wordt bereikt door:

  • het bestuderen van de conflicten in BKNP om verliezen, onderliggende redenen etc. te beoordelen. Selecteer bovendien effectieve maatregelen ter bescherming van vee en ondersteun de implementatie ervan.
  • test een lokaal aangepast verzekerings-/compensatiestelsel met ondersteuning van relevante experts.
  • het opzetten van een verzekering/compensatie voor veeverlies, gerund door of met een sterke betrokkenheid van lokale actoren/gemeenschappen.

Het NACRES-team heeft twee uitgebreide onderzoeken uitgevoerd om meer te weten te komen over de conflicten, de frequentie en de onderliggende oorzaken in de beschermde gebieden in en rond Borjomi-Kharagauli. In de eerste studie ontdekten ze dat veeteelt onder de boeren de belangrijkste en meest winstgevende vorm van veehouderij was en dat elke vorm van schade (dood van vee) aanzienlijke financiële verliezen veroorzaakte bij de lokale bevolking. 94% van de respondenten gaf aan last te ondervinden van wilde dieren en noemde de wolf het meest problematische dier (95% van de geïnterviewde) en de beer het tweede (66%). De meeste respondenten denken dat aanvallen van wilde dieren hoger zijn in de alpenweiden (n=43), maar een substantieel aantal geeft aan dat het probleem even groot is in alpenweiden en in de omgeving van dorpen (n=25). De meerderheid van de lokale bevolking denkt dat de schade door roofdieren de afgelopen jaren is toegenomen. Ze geven de schuld aan beschermde gebieden en een beschermingsregime dat het mogelijk maakt om roofdierpopulaties te laten groeien. 78% van de respondenten heeft in 2021 schade opgelopen door roofdieren en 67% meldde de schade als ‘aanzienlijk’. De meeste respondenten zijn van mening dat de bestaande beschermingsmiddelen niet effectief zijn en zijn geïnteresseerd in de introductie van alternatieve, effectieve beschermingsmechanismen.

NACRES installeerde 4 elektrische hekken rond bijenkorven en verspreidde 8 Foxlights-apparaten. Vanwege gecompliceerde regelgeving om elektronische apparaten bij de douane in te klaren, ondervond NACRES een enorme vertraging bij het ontvangen van de apparatuur. Toen de elektrische afrasteringsapparatuur arriveerde, waren alle boeren al teruggekeerd naar hun dorpen en bleef bijna niemand in de zomerkampen op de alpenweiden. NACRES zal de apparatuur in het voorjaar van 2023 verder testen.

Het leefgebied van de Lippenbeer (Melursus ursinus) wordt steeds verder versnipperd op het Indiase subcontinent. Meer dan 85% van de populatie Lippenberen komt voor in India, waar de populaties steeds meer in het nauw komen zoals versnippering van leefgebieden, achteruitgang in kwaliteit van leefgebieden en conflicten tussen mensen en Lippenberen. Terwijl beschermd habitat van Lippenberen goed wordt bestudeerd, is er in leefgebied van deze beren in onbeschermde delen van het land ernstig gebrek aan informatie en onderzoek. Het is erg belangrijk om de status van de populatie en verspreiding van deze soort in niet-beschermde gebieden te begrijpen voor beschermingsmaatregelen.

Eerdere studies tonen ook aan dat de meeste aanvallen van Lippenberen plaatsvinden in de niet-beschermde gebieden en in de dorpen aan de rand van bossen. Het huidige onderzoek, uitgevoerd door WCB Lab, Department of Life Sciences, Hemchandracharya North Gujarat University, heeft tot doel de kwaliteit van het habitat, de verspreiding van Lippenberen en conflicten tussen mens en beer te bestuderen in niet-beschermde gebieden van de staat Gujarat, in West-India.

Bears in Mind ondersteunt het onderzoek van WCB Lab in India sinds 2022.